8 gemeenten slaan de handen ineen voor gezamenlijk havenbeheer en een gemeenschappelijk havenbedrijf in de provincie Noord-Brabant. Dat is hard nodig omdat naar verwachting de containervolumes de komende 10-15 jaar verdubbelen en omdat met de nieuwe circulaire economie grote partijen massagoederen vervoerd zullen worden. Binnenhavens zullen hier een essentiële rol in spelen. De gemeenten van Bergen op Zoom, Oosterhout, Waalwijk, Tilburg, ’s-Hertogenbosch, Oss, Meierijstad en Land van Cuijk hebben daarom de intentieverklaring Brabant Ports ondertekend. Brabant Ports is een initiatief van LCB-themapartner MCA Brabant, die als kwartiermaker is aangesteld en de nodige inhoudelijke expertise zal leveren.
Uitdagingen
De binnenhavens zijn een grotere rol van betekenis gaan spelen binnen de provincie Brabant. Om het wegvervoer te ontlasten is vervoer over water een belangrijk alternatief. Niet alleen containers, maar ook massagoederen (bouwmaterialen, agrarische producten en stukgoed), kunnen over water vervoerd worden. De afhandeling daarvan vindt plaats in de binnenhavens.
Naar verwachting zullen deze bulkstromen en containervolumes naar Brabant de komende 10-15 jaar verdubbelen. Ook voor andere uitdagingen zoals de energietransitie, klimaatadaptatie, de noodzaak om de economie meer circulair te maken en de plannen voor de woningbouw kunnen binnenhavens een grote rol van betekenis spelen. Dit wordt zowel op nationaal als internationaal niveau onderkend. De Nederlandse overheid stimuleert in samenwerking met de Europese Unie de transitie van goederenvervoer over de weg naar vervoer via spoor en water. Dit moet naast betere bereikbaarheid van dorpen en steden zorgen voor meer dan de helft (55%) van de CO2-reductie in 2030. Tegelijkertijd neemt de druk op de binnenhavens in Noord-Brabant toe, vanwege de uitbreiding van de Maasvlakte en de toename van het containervervoer vanuit Rotterdam.
Krachtenbundeling
Tot op heden stond de individuele binnenhaven alleen in het aangaan van deze uitdagingen. Dit maakt het moeilijk om dit soort grote uitdagingen op een goede manier aan te pakken. Het overzicht, kennis en kunde is te versnipperd en vraagt om samenwerking binnen de provincie. Netwerkorganisatie MCA Brabant initieert daarom de coöperatie Brabant Ports. Binnen Brabant Ports werken de betrokken binnenhavens straks intensief samen op bovenstaande thema’s. Van havenbeheer en het innen van havengelden tot een gedeelde ict-structuur. Maar ook via gezamenlijk dagelijks en groot onderhoud, een goed op elkaar afgestemde capaciteitsplanning en gezamenlijke veiligheidsmaatregelen. Door de kennis te bundelen zetten de 8 gemeenten nu een belangrijke stap richting het efficiënt afhandelen van goederenstromen. Brabant Ports versterkt de positie van Noord-Brabant als logistieke hotspot en vergemakkelijkt hiermee het vervoer van, naar en tussen zeehavens.
Economisch voordeel voor de provincie
Brabant Ports is een goed voorbeeld van de innovatiekracht van netwerkorganisatie MCA Brabant, vindt directeur Hendrik-Jan van Engelen: “We zijn trots dat deze 8 gemeenten de noodzaak van deze beweging zien. Want
Brabant Ports is goed nieuws voor Noord-Brabant. Efficiënter havenbeheer zorgt voor een betere doorstroming van de vaarwegen en ontlast het wegennet. Goederenvervoerders én inwoners profiteren hiervan. Sterkere binnenhavens creëren economische groei en werkgelegenheid in de betrokken gemeenten. Dat 8 gemeenten nu de intentieverklaring tekenen, laat zien dat het onderwerp bij hen hoog op de agenda staat. We rekenen erop dat de komende periode meer gemeenten zich aansluiten.”
Dominique Hopmans, wethouder Bergen op Zoom: “Vervoer over water is een noodzakelijke en groeiende ‘enabler’ voor de transitie naar de nieuwe economie. De rol en het belang van binnenhavens neemt hierin toe. Samenwerking tussen Brabantse binnenhavens is hard nodig om de daartoe benodigde professionalisering, positionering en economische structuurversterking mogelijk te maken. Hierin maken we het geheel meer dan de som der delen.”
Beheer en onderhoud van vaarwegen en havens zijn specifieke en specialistische taken voor binnenhavens, zegt Michel van Dijk, directeur logistics Van Berkel Logistics. "De wijze waarop gemeentes dit uitvoeren hebben direct invloed op de bereikbaarheid van grote economische kerngebieden. Brabant Ports is een sterk signaal dat gemeentes deze taken serieus nemen en dit op een professionele manier duurzaam willen vormgeven middels samenwerking. Goed dat de overheid niet alleen maar roept dat het bedrijfsleven moet samenwerken maar zelf ook deze keuzes maakt.”
